Phân biệt giữa tín ngưỡng với mê tín dị đoan

Lê Hùng - 02/03/2021

Trước hết nói đến sự giống nhau giữa tín ngưỡng với mê tín dị đoan là đều tin vào những điều mà mắt mình không trông rõ, tai mình không nghe thấy thân hình và giọng nói của đấng thiêng liêng và của đối tượng thờ cúng; chúng đều có tác dụng điều chỉnh hành vi ứng xử giữa con người với con người, giữa con người với xã hội, với cộng đồng, điều chỉnh hành vi ứng xử trong gia đình trên cơ sở những tín điều mà người ta tin theo và noi theo tấm gương sáng của những đấng bậc và những đối tượng tôn thờ trong các loại hình tín ngưỡng và trong mê tín dị đoan.

Lên chùa xin chữ và được thầy tặng bút vào dịp đầu năm tại chùa Đức Hậu, Nghệ An - nét đẹp văn hóa truyền thống thể hiện sự hiếu học của người Việt. Ảnh: Lê Hùng

Còn khác nhau, nếu sinh hoạt tín ngưỡng có mục đích là thể hiện nhu cầu của đời sống tinh thần, đời sống tâm linh thì người hoạt động mê tín dị đoan lấy mục đích kiếm tiền là chính.
Trong lĩnh vực sinh hoạt tín ngưỡng không có ai làm việc chuyên nghiệp hay bán chuyên nghiệp, thì những người hoạt động mê tín dị đoan hầu hết là hoạt động bán chuyên nghiệp hoặc chuyên nghiệp. Nhiều người sống và gây dựng cơ nghiệp bằng nghề này như xem bói, làm phép cầu an, cầu tài lộc, giải hạn …
Sinh hoạt tín ngưỡng có cơ sở thờ tự riêng (đình, từ đường, miếu,…) trong khi đó người hoạt động mê tín dị đoan thường phải lợi dụng một không gian nào đó của những cơ sở thờ tự của tín ngưỡng dân gian để hành nghề hoặc hành nghề tại tư gia.

Tín ngưỡng dân gian và mê tín dị đoan có những điểm giống và khác nhau, chúng có mối quan hệ qua lại với nhau. Mối quan hệ này được tạo ra bởi những người trực tiếp hoặc gián tiếp hoạt động trên những lĩnh vực đó. Ảnh: Lê Hùng.

Nói tóm lại, tín ngưỡng là một niềm tin có hệ thống mà con người tin vào để giải thích thế giới và để mang lại sự bình yên cho bản thân và mọi người. Tín ngưỡng còn là thể hiện giá trị của cuộc sống, ý nghĩa của cuộc sống bền vững, đôi khi được hiểu là tôn giáo. Tín ngưỡng nếu phát triển đến một mức độ nào đó thì có thể thành tôn giáo.
Mê tín dị đoan là tin vào những điều mơ hồ, nhảm nhí, không phù hợp với lẽ tự nhiên (tin vào bói toán, chữa bệnh bằng phù phép...) dẫn tới hậu quả xấu cho cá nhân, gia đình, cộng đồng về sức khoẻ, thời gian, tài sản, thậm chí cả tính mạng.
Mê tín dị đoan cần phải xa lánh, bài trừ và loại bỏ khỏi đời sống xã hội. Mỗi người dân phải có ý thức trách nhiệm cùng với với vai trò của cơ quan chức năng cương quyết vạch trần thủ đoạn lừa bịp lợi dụng tâm linh, tôn giáo, tín ngưỡng để trục lợi.

“Mê tín, dị đoan suy cho cùng là do thiếu hiểu biết nên chúng ta cần chú trọng hơn tới giáo dục, văn hóa, để nâng cao dân trí, để người dân hiểu biết về những hành vi đúng với tín ngưỡng, truyền thống của dân tộc, giáo lý. Có hành vi trước đây là đúng nhưng bây giờ không còn phù hợp với thế giới văn minh” – Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã từng nói.

Lê Hùng - Nhiếp ảnh và Đời sống
Ban Biên tập An ninh 24h

Chia Sẻ :

Tags: Lê Hùng, Kiến thức các lĩnh vực, Văn hóa Du lịch Thể thao,