Bến Do, chợ cá đất mỏ

Từ vịnh Bái Tử Long nhìn về bờ, thì chợ cá Bến Do (nơi cung cấp hải sản rất nhiều cho các tỉnh phía Bắc) là một cụm nhỏ đầy màu sắc nằm sát biển với đầy đủ cung bậc cuộc đời.

Thoạt kỳ thủy, chợ cá Bến Do mang tên là chợ Lụt. Là bởi từ thời xa xưa, do toàn bộ khu vực Bến Do bị bao vây bởi mênh mông bãi sú vẹt, tàu thuyền không thể cập sát vào bờ, tiểu thương phải lội nước ra xa để nhận tôm cá, nên chợ Bến Do còn được gọi bằng cái tên “chợ Lội”. Khi ấy, tàu bè phải dừng đỗ ở xa, tập trung vào một khu vực để các tiểu thương dễ bề di chuyển, cái tên “Bến” từ đó mà ra đời.

Chợ còn có tên là chợ Thợ Mỏ. Là bởi những năm trước, hàng ngày có rất nhiều thợ mỏ ở Cẩm Phả đến đây mua đồ ăn cho cả ngày. Những người thợ mỏ ở Đông Bắc Tổ quốc cũng đã góp phần tạo nên một tên riêng cho chợ là vậy.
Nằm bên Vịnh Bái Tử Long, thành phố than Cẩm Phả được thiên nhiên ưu ái với nhiều cảnh đẹp sơn thuỷ hữu tình, các bãi tắm trải dài và đặc biệt là nguồn hải sản tươi sống. Hàng đêm, tàu thuyền của ngư dân toả ra vịnh để đánh bắt vì đây là thời điểm cá mực đi theo đàn. Đến khoảng 2 - 3 giờ sáng, các con tàu đã đầy những cá, mực, tôm, cua… nối đuôi nhau cập bến ở chợ đầu mối Bến Do.

Từ đây, những người bán buôn mua hàng rồi bán trực tiếp hoặc tản về các chợ nhỏ hay đi giao hàng cho các hàng quán trên địa bàn thành phố. Không những vậy, hải sản ở chợ Bến Do còn được gửi đi các tỉnh, thành khác để buôn bán hay làm quà tặng.
Khách du lịch khi đến với Quảng Ninh cũng thường tìm đến tận nơi để được hòa mình trong khung cảnh buôn bán tấp nập, chọn cho mình những mớ hải sản tươi ngon nhất. Thời gian từ khi đánh bắt đến lúc vận chuyển vào chợ bán chỉ vài giờ nên hải sản rất tươi ngon với những loại mực tươi nhấp nhánh, tôm còn búng càng tanh tách trên tay…
Trước đây, chợ này chỉ chuyên bỏ mối cho các chợ truyền thống. Các tiểu thương kinh doanh đến đây lấy buôn để bán lại. Nhưng về sau, người dân Cẩm Phả dần có thói quen dậy sớm để trực tiếp ra mua hải sản khi các thùng xốp và những mẹt hải sản tươi được kê lên sạp hàng. Bởi mua tại đây là hải sản tươi ngon nhất mà giá cũng rẻ hơn các chợ truyền thống rất nhiều.

Khi mua hàng tại chợ, khách có thể nhờ người bán sơ chế theo ý muốn. Những người bán hàng lâu năm ở chợ đưa mũi dao thoăn thoắt, lọc cá, sơ chế mấy cân mực nhanh gọn, họ đều rất thân thiện và chiều khách. Khung cảnh buôn bán, cân đong từng mớ tôm, mớ mực mới nhộn nhịp làm sao!
Khi cả thành phố đang ngon giấc thì ở chợ Bến Do đã ồn ào tiếng cười nói, gấp rút mua hàng của dân buôn. Ngày nào cũng như ngày nào, bất kể thời tiết mưa gió, ngay khi tàu vừa cập bến, những tiểu thương đã chờ sẵn ở đó để mua hàng nên họ luôn phải dậy sớm lúc 1, 2 giờ sáng. Ngày xưa ở bãi cũ, tàu thuyền không vào sát bờ được mà chỉ dừng ở ngoài xa nên các tiểu thương phải lội nước ra để nhận hàng rất vất vả. Vì thế, khu chợ này ngày xưa có tên là chợ Lội.

Những người dân quanh khu vực này cho biết, từ rất lâu rồi, nơi đây chủ yếu là nơi các tiểu thương kinh doanh hải sản đến lấy buôn về bán tại các chợ truyền thống. Khi họ trở về từ chợ cá Bến Do, cũng là lúc các chợ bình thường bắt đầu mở cửa, kịp cho người dân mua được những mẻ cá tôm tươi ngon nhất. "Ở chợ cá Bến Do, cũng bởi hải sản tươi sống, giá rẻ hơn nhiều so với mua tại chợ, nên người dân xung quanh như chúng tôi, cũng mỗi ngày đều cố dậy sớm hơn một chút, để đến đây mua mớ hải sản về phục vụ cho bữa ăn gia đình. Lâu dần, chợ ngày càng trở nên đông đúc và thời gian họp chợ cũng kéo dài hơn một chút", bà Bùi Thị Xuân, khu 1, Tân Lập 3, phường Cẩm Thủy chia sẻ.

Đến chợ cá Bến Do, ta được chìm vào thế giới biển với các loại cá ót, cá mòi, cá dìa, tôm he, mực ống, ruốc, bề bề..., mà không phải vùng biển nào cũng có được. Để có được nguồn hải sản này, có những tàu ra khơi cách bờ đến 30 hải lý, có những tàu chỉ đánh bắt quanh vùng vịnh Bái Tử Long, có những thuyền, mủng đánh bắt nhỏ lẻ gần bờ, còn gọi là “chã”. Hoặc có khi, hải sản được đánh bắt từ các lồng bè nuôi trồng thủy hải sản của ngư dân trong vùng. Người mua ngoài các tiểu thương lấy buôn về bán tại các chợ truyền thống, hoặc vận chuyển đến các tỉnh khác, các nhà hàng và người dân mua về phục vụ bữa ăn trong gia đình, còn có các nhà bè kinh doanh dịch vụ ăn uống gần bờ mua về phục vụ thực khách.
Chợ cá Bến Do tại vị trí hiện tại không nằm trong quy hoạch của TP Cẩm Phả, tuy nhiên, dưới một góc nhìn khác, nơi đây vẫn luôn là một điểm đến mang đậm chất văn hóa gắn liền với cuộc sống của ngư dân quanh vùng vịnh Bái Tử Long. Và nếu một ngày chợ cá Bến Do không còn hoạt động nữa, người ta sẽ nhớ vô cùng những sớm khi trời còn tối đen, vừa soi đèn vừa lựa từng con mực, con tôm, từng mớ hải sản tươi rói, bởi, với rất nhiều người, nơi đây đã gắn liền với những ký ức tuổi thơ, tuổi trẻ thật đẹp.
Chợ cá Bến Do (thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh) là một góc bình yên và đời thường để du khách hòa chung vào nhịp thở cuộc sống của người dân đất mỏ.

Nguồn: Nhiếp ảnh và Đời sống
https://nhiepanhdoisong.vn/ben-do-cho-ca-dat-mo-6861.html